Περιοδοντίτιδα

Περιοδοντίτιδα είναι η φλεγμονώδης νόσος που προσβάλλει τους στηρικτικούς ιστούς των δοντιών (ούλα, οστό και περιοδοντικό σύνδεσμο). Ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού (περίπου 40%) πάσχει από περιοδοντίτιδα, πολλές φορές χωρίς να το γνωρίζει. Προκαλείται από μικρόβια που υπάρχουν στη στοματική κοιλότητα ως μέρος της φυσιολογικής χλωρίδας, εμφανίζεται όμως όταν οι συνθήκες που επικρατούν στο στόμα επιτρέψουν τον πολλαπλασιασμό των παθογόνων αυτών μικροοργανισμών. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των μικροβίων, τόσο εντείνεται η φλεγμονή, με αποτέλεσμα την καταστροφή του οστού που στηρίζει τα δόντια και την υφιζηση (υποχώρηση) των ουλων.

Η παρουσία περιοδοντίτιδας μπορεί να μην γίνει αρχικά αντιληπτή από τον ασθενή και η διάγνωσή της απαιτεί ειδική κλινική και ακτινογραφική εξέταση. Η νόσος εξελίσσεται συνήθως με αργό ρυθμό (χρόνια περιοδοντίτιδα) ή μπορεί να έχει ταχεία εξέλιξη (επιθετική περιοδοντίτιδα). Αρχικά, ο ασθενής μπορεί να μην παρουσιάσει συμπτώματα, όσο όμως προχωρεί η νόσος εμφανίζεται αιμορραγία των ουλων, κακή αναπνοή που επιμένει και κινητικότητα των δοντιών.

Κατά την αρχική εξέταση, ο περιοδοντολογος πραγματοποιεί ειδικές μετρήσεις σε κάθε δόντι ξεχωριστά (περιοδοντόγραμμα), προσδιορίζοντας έτσι την απώλεια πρόσφυσης που αυτό έχει υποστεί. Η ακτινογραφική εξέταση των δοντιών συμπληρώνει την εξέταση και βοηθά στο να προσδιοριστεί η διάγνωση και να καθοριστεί το σχέδιο θεραπείας. Οι κλινικές μετρήσεις επαναλαμβάνονται μετά το πέρας της θεραπείας, καθώς και στις συνεδρίες συντήρησης του αποτελέσματος της θεραπείας, προκειμένου να ελέγχεται η σταθερότητα της κατάστασης του περιοδοντίου και να προλαμβάνεται πιθανή υποτροπή.

 Οδηγίες στοματικής υγιεινής: Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της περιοδοντικής θεραπείας είναι η σωστή υγιεινή του στόματος. Ο περιοδοντολογος αξιολογεί το επίπεδο στοματικής υγιεινής και δίνει οδηγίες για την βελτίωση της, διδάσκοντας τον ασθενή την κατάλληλη τεχνική βουρτσίσματος και τη χρήση των μέσων μεσοδόντιου καθαρισμού. Η σωστή στοματική υγιεινή βοηθά τον έλεγχο της φλεγμονής και συμβάλει στη γρήγορη επούλωση των περιοδοντικών ιστών μετά τη θεραπεία. Είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντική για την πορεία της θεραπείας αλλά και για τη διατήρηση του αποτελέσματος. Το επίπεδο της στοματικής υγιεινής ελέγχεται σε κάθε συνεδρία κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Συντηρητική θεραπεία περιοδοντίτιδας:

• (α) Σε πρώτη φάση, πραγματοποιείται υπερ-ουλικός και υπο-ουλικός (βαθύς) καθαρισμός των δοντιών, με σκοπό την αφαίρεση όλης της μικροβιακής πλάκας και τρυγίας (πέτρας). Ο καθαρισμός αυτός γίνεται με τη χρήση συσκευής υπερήχων και εργαλείων χειρός. Η θεραπεία πραγματοποιείται σε τεταρτημόρια ή εκτημόρια, εντελώς ανώδυνα, με τη χρήση τοπικού αναισθητικού. Μετά την αποδρομή της αναισθησίας, οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν ελαφρά ενόχληση η όποια, τις περισσότερες φορές, δεν χρειάζεται αντιμετώπιση με παυσίπονα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να κριθεί απαραίτητη η ταυτόχρονη χορήγηση αντιβιοτικών, ανάλογα με τη βαρύτητα και την επιθετικότητα της νόσου.
• (β) Επανεξέταση και τελικό σχέδιο θεραπείας: Έξι τουλάχιστον εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της συντηρητικής φάσης της θεραπείας, πραγματοποιείται επανέλεγχος, για να αξιολογηθεί το αποτέλεσμα της θεραπείας. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί υπολειμματική φλεγμονή με παρουσία περιοδοντικών θυλάκων και αιμορραγίας από τα ούλα, προγραμματίζεται επανάληψη της συντηρητικής θεραπείας ή χειρουργική προσέγγιση, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο. Πολλές φορές, στην εξέταση αυτή διαπιστώνεται η πλήρης αποκατάσταση της υγείας των ουλων και ο ασθενής μπαίνει σε πρόγραμμα συντήρησης με τακτικό επανέλεγχο και καθαρισμό.

Χειρουργική περιοδοντίου: Η δεύτερη αυτή φάση της θεραπείας πραγματοποιείται σε περιπτώσεις όπου, μετά την επανεξέταση, διαπιστωθεί παρουσία υπολειμματικών θυλάκων που δεν μπορούν να εξαλειφθούν συντηρητικά, είτε γιατί οι βλάβες είναι πολύ μεγάλες, είτε γιατί υπάρχει ανάγκη εφαρμογής κάποιας από τις τεχνικές κατευθυνόμενης ιστικής αναγέννησης.

Σκοπός της χειρουργικής είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον το οποίο να μπορεί να διατηρηθεί καθαρό από τον ασθενή, με τα μέσα στοματικής υγιεινής, στο σπίτι.

Οι χειρουργικές επεμβάσεις του περιοδοντίου γίνονται με τοπική αναισθησία στο ιατρείο, ανώδυνα και εφόσον γίνονται σε περιοχές με καλό αρχικό έλεγχο της φλεγμονής, δεν παρουσιάζουν σοβαρές επιπλοκές. Μετά την επέμβαση, συνίσταται χρήση αντισηπτικών στοματικών διαλυμάτων, έτσι ώστε να διατηρείται καθαρή η περιοχή. Οποιαδήποτε ενόχληση αντιμετωπίζεται με απλά παυσίπονα.

Συντήρηση αποτελέσματος: Εφόσον η περιοδοντική θεραπεία (συντηρητική η και χειρουργική) κριθεί επιτυχής, ο ασθενής μπαίνει σε πρόγραμμα συντήρησης του αποτελέσματος, με τακτικό επανέλεγχο και καθαρισμό κάθε 3, 4 η 6 μήνες, προκειμένου να διατηρηθεί η υγεία των ούλων και να προληφθεί τυχόν υποτροπή της περιοδοντικής νόσου. Στις συνεδρίες αυτές, επαναλαμβάνεται η κλινική εξέταση με περιοδοντόγραμμα και ελέγχεται το επίπεδο της στοματικής υγιεινής. Στη συνέχεια, γίνεται καθαρισμός των δοντιών με ή χωρίς τοπική αναισθησία και ακολουθεί στίλβωση.